Spironol to lek zawierający substancję czynną spironolakton, który należy do grupy antagonistów aldosteronu. Jest stosowany w leczeniu różnych schorzeń związanych z nadmiernym działaniem aldosteronu, takich jak nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca oraz obrzęki spowodowane chorobami wątroby i nerek.
Skład i działanie
Substancja czynna:
- Spironolakton – antagonista aldosteronu, który blokuje receptory mineralokortykoidowe, prowadząc do zwiększonego wydalania sodu i wody oraz zatrzymywania potasu w organizmie. Działa moczopędnie i przeciwnadciśnieniowo.
Mechanizm działania:
Spironolakton hamuje działanie aldosteronu, hormonu odpowiedzialnego za zatrzymywanie sodu i wody oraz wydalanie potasu. Poprzez blokadę receptorów mineralokortykoidowych, spironolakton zwiększa wydalanie sodu i wody, co prowadzi do obniżenia ciśnienia tętniczego i redukcji obrzęków. Dodatkowo, spironolakton zmniejsza ryzyko hipokaliemii, ponieważ zatrzymuje potas w organizmie.
Wskazania:
- Nadciśnienie tętnicze: leczenie nadciśnienia tętniczego, szczególnie u pacjentów z hipokaliemią lub niewydolnością serca.
- Niewydolność serca: leczenie objawowe niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory.
- Obrzęki: leczenie obrzęków spowodowanych chorobami wątroby (np. marskość wątroby) lub nerek (np. zespół nerczycowy).
- Hiperaldosteronizm pierwotny: leczenie pierwotnego hiperaldosteronizmu, szczególnie u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do leczenia chirurgicznego.
Dawkowanie:
Spironol należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. Standardowe dawkowanie:
- Dorośli:
- Nadciśnienie tętnicze: początkowa dawka 50–100 mg na dobę, podawana w jednej lub dwóch dawkach podzielonych. Dawkę można zwiększać o 50 mg co 2 tygodnie, do maksymalnie 200 mg na dobę.
- Niewydolność serca: początkowa dawka 12,5–25 mg na dobę, podawana w jednej dawce. Dawkę można zwiększać o 25 mg co 1–2 tygodnie, do maksymalnie 50 mg na dobę.
- Obrzęki: początkowa dawka 100 mg na dobę, podawana w jednej lub dwóch dawkach podzielonych. Dawkę można zwiększać o 100 mg co 5–7 dni, do maksymalnie 400 mg na dobę.
- Hiperaldosteronizm pierwotny: początkowa dawka 100 mg na dobę, podawana w jednej lub dwóch dawkach podzielonych. Dawkę można zwiększać o 100 mg co 5–7 dni, do maksymalnie 400 mg na dobę.
Leczenie powinno być prowadzone pod kontrolą lekarza, który dostosuje dawkowanie do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Działania niepożądane:
Możliwe działania niepożądane obejmują:
- Reakcje skórne: wysypka, pokrzywka, świąd.
- Objawy ze strony układu pokarmowego: nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka.
- Objawy ze strony układu nerwowego: zawroty głowy, senność, bóle głowy.
- Objawy ze strony układu moczowego: hiperkaliemia (zwiększone stężenie potasu we krwi), kwasica metaboliczna.
- Objawy ogólne: zmniejszenie libido, zaburzenia miesiączkowania u kobiet, ginekomastia u mężczyzn.
Jeśli wystąpią powyższe objawy, należy skonsultować się z lekarzem.
Przeciwwskazania:
Spironol nie jest zalecany w przypadku:
- Uczulenia na spironolakton lub którykolwiek z pozostałych składników leku.
- Hiperkaliemii (zwiększone stężenie potasu we krwi).
- Ciężkiej niewydolności nerek.
- Oligo- lub anurii (brak lub bardzo mała ilość moczu).
- Ciężkiej hiponatremii (zwiększone stężenie sodu we krwi).
- Ciężkiej kwasicy metabolicznej.
- Przyjmowania innych leków oszczędzających potas.
Przed rozpoczęciem leczenia należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, w tym lekach bez recepty, suplementach diety oraz ziołach.
Interakcje:
Spironol może wchodzić w interakcje z:
- Innymi lekami oszczędzającymi potas: zwiększenie ryzyka hiperkaliemii.
- Innymi lekami obniżającymi ciśnienie tętnicze: nasilenie działania hipotensyjnego.
- Diuretykami: stosowanie w połączeniu z diuretykami może prowadzić do zaburzeń równowagi elektrolitowej, w tym hiperkaliemii.
- Niższe stężenie sodu i magnezu: niektóre leki mogą powodować zaburzenia elektrolitowe, które należy monitorować podczas leczenia spironolaktonem.
Przed rozpoczęciem leczenia należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, w tym lekach bez recepty, suplementach diety oraz ziołach.
Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią:
- Ciąża: Spironol nie jest zalecany w czasie ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze, chyba że lekarz uzna to za konieczne. Należy rozważyć korzyści i potencjalne ryzyko stosowania leku w okresie ciąży.
- Karmienie piersią: Spironol przenika do mleka matki, dlatego nie jest zalecany w okresie karmienia piersią, chyba że lekarz uzna to za konieczne.
W razie potrzeby lekarz może zalecić alternatywne leczenie.
Uwagi:
- Podczas leczenia lekiem Spironol należy regularnie monitorować poziom potasu oraz funkcje nerek.
- W przypadku wystąpienia objawów hiperkaliemii (np. osłabienie mięśni, zmęczenie, nieregularne bicie serca) należy natychmiast skonsultować się z lekarzem.
- W czasie leczenia należy unikać spożywania dużych ilości potasu oraz suplementów potasu, chyba że lekarz zdecyduje inaczej.
W razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących stosowania leku Spironol należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Warianty leku
- Spironol tabletki (25 mg) - 20 tabl.
- Spironol tabletki (25 mg) - 100 tabl.
- Spironol tabletki powlekane (50 mg) - 30 tabl.
- Spironol tabletki powlekane (50 mg) - 60 tabl.
